اصطلاحات کلیدی در حوزه ارزهای دیجیتالی و بیتکوین|کافه ترید
اگر اصطلاحات ارزهای دیجیتال برایتان مبهم است؟ امروز ما را همراهی کنید. در حال حاضر با گسترش روزافزون استفاده از ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین، مفاهیم و اصطلاحات تخصصی بسیاری وارد زبان عمومی شده است. اگرچه دنیای ارزهای دیجیتالی زیبا و جذاب به نظر میرسد، اما با وجود این اصطلاحات برای تازهواردان ممکن است گیجکننده و مبهم باشد.
آشنایی و درک درست اصطلاحات و واژگان پایهای حوزه ارزهای دیجیتالی، گام نخست برای ورود به این عرصه نوپا به حساب میآید. بلاکچین، ماینینگ، استیبل کوین، صرافی و والت تنها بخش کوچکی از اصطلاحاتی هستند که لازم است با معانی آنها آشنا باشید.
در ادامه با مهمترین اصطلاحات مورد استفاده در حوزه ارزهای دیجیتال آشنا خواهید شد تا گام بعدی برای ورود به این دنیای جذاب بردارید.
اصطلاحات ارزهای دیجیتالی
ارز دیجیتالی: دارایی دیجیتالی که می تواند به عنوان ذخیره ارزش یا وسیله مبادله برای کالاها و خدمات مورد استفاده قرار گیرد. تراکنش ها با استفاده از ارز دیجیتالی توسط یک شبکه توزیع شده از شرکت کنندگان، به جای یک مرجع متمرکز مانند بانک یا سازمان دولتی، تأیید و ثبت می شوند.
رمزنگاری(Cryptography): رمزنگاری روشی برای محرمانه و ایمن نگه داشتن اطلاعات با درهم آمیختن آنها در کدهای غیرقابل کشف. اطلاعات فقط با کلید لازم قابل رمزگشایی و خواندن هستند.
ASIC: مخفف یک مدار مجتمع مخصوص برنامه است. ASIC یک دستگاه محاسباتی قدرتمند و گران قیمت است این اصطلاح برای استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می شود.
آدرس بیتکوین (Bitcoin Address) : آدرسی منحصر به فرد برای ارسال و دریافت بیتکوین. شبیه به شماره حساب بانکی است.
Buy the dip: یک استراتژی سرمایه گذاری شامل خرید یک دارایی زمانی است که قیمت آن کاهش یافته است تا زمانی که قیمت آن دوباره افزایش یابد از مزایای آن بهره مند شوید.
بلاک (Block): واحدی از اطلاعات در بلاکچین بیتکوین که حاوی تعدادی تراکنش است.
بلاک چین: فناوری زیربنایی تقریباً توسط همه ارزهای دیجیتال استفاده می شود. یک بلاک چین اساسا یک دفتر کل کامل از تراکنش ها است که به طور همزمان توسط چندین گره در یک شبکه نگهداری می شود.
تعریف کوین و توکن ها
کوین(Coine): اصطلاح محاوره ای برای ارز دیجیتال.
توکن: یک ارز دیجیتال فردی. به طور خاص، این روشی برای اشاره به ارز دیجیتالی است که روی یک بلاک چین خاص اجرا می شود. به عنوان مثال، XRP یک توکن در بلاک چین ریپل است.
آلت کوین: هر ارز دیجیتالی غیر از بیت کوین.
بیت کوین (BTC): اولین ارز دیجیتالی دنیا که توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ معرفی شد. اصلی ترین، بزرگترین و شناخته شده ترین ارز دیجیتالی است.
اتریوم: دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار پس از بیت کوین.
اتر (ETH): توکن ارز دیجیتال بومی پلتفرم اتریوم
XRP: یک توکن ارز دیجیتال که روی بلاک چین ریپل اجرا می شود.
رمزگذاری(Encryption) : فرآیند تبدیل اطلاعات دیجیتال به شکلی که از دسترسی غیرمجاز جلوگیری می کند. اگر از رمز عبور برای دسترسی به یک وب سایت استفاده می کنید، سایت باید آن را رمزگذاری کند تا در صورت سرقت آن برای هکرها فایده ای نداشته باشد.
ارز فیات: ارزهای سنتی که کاملا معتبرند و یک توسط یک دولت ملی پشتیبانی می شوند. مانند دلار آمریکا، یورو یا پوند انگلیس ارزهای فیات هستند.
استیبل کوین(Stablecoin): یکی دیگر از اصطلاحات ارزهای دیجیتالی استیبل کوین ها هستند، که هدف آن حفظ ارزش بازار ثابت و بدون تغییر است که به ارز، کالا یا ابزار مالی دیگری متصل است. تا لحظه نگارش این مقاله، بزرگترین استیبل کوین ها تتر و کوین USD هستند.
تتر (USDC): یک استیبل کوین که 1 به 1 با دلار آمریکا مرتبط است.
میم کوینها (Meme Coins): ارزهای دیجیتالی که بر اساس جوک و شوخیهای اینترنتی ساخته شدند. این ارزها معمولاً هیچ کاربرد مفیدی ندارند و فقط برای سرگرمی ساخته شدهاند. ارزش این ارزها بسیار متغیر است و ممکن است ناگهان خیلی بالا یا پایین برود. پس باید با احتیاط سرمایهگذاری کرد و ریسک بالایی دارند.
اصطلاحات کیف پول
کیف پول(Wallet): یک دستگاه ذخیرهسازی دیجیتال یا مکانی برای ایمن نگهداشتن داراییهای کریپتو. کیف پول ها می توانند آنلاین ( کیف پول داغ) یا آفلاین ( کیف پول سرد) باشند.
والت سرد( Cold wallet): یک دستگاه ذخیره سازی فیزیکی مانند درایو فلش، هارد دیسک یا درایو حالت جامد که برای ذخیره ارزهای دیجیتال به صورت آفلاین استفاده می شود.
کیف پول داغ(Hot wallet): شکلی از ذخیره سازی آنلاین برای ارزهای دیجیتال، که توسط یک صرافی یا شخص ثالث ارائه می شود. از آنجایی که فضای ذخیره سازی آنلاین است و با رمزهای عبور قابل دسترسی است، کیف پول های داغ معمولاً هدف هکرها هستند.
با این حال، اپراتورهای کیف پول داغ می توانند به کاربران کمک کنند تا در صورت از دست دادن کدهای دسترسی خود، به دارایی های خود دسترسی پیدا کنند.
dApp: به اختصار برنامه غیرمتمرکز، dApp اپلیکیشنی است که توسط یک مرجع مرکزی کنترل نمی شود. توییتر نمونه ای از یک برنامه متمرکز است که کاربران به عنوان واسطه برای ارسال و دریافت پیام به آن متکی هستند. یک dApp بر روی یک بلاک چین توزیع می شود و به کاربران امکان می دهد مستقیماً بدون واسطه داده ها را ارسال و دریافت کنند.
بیشتر بخوانید: تفاوت بین dApps و پروتکل ها
دیفای(DeFi)
دیفای(DeFi): مخفف امور مالی غیرمتمرکز. امور مالی به طور سنتی متمرکز است زیرا به واسطه های مورد اعتماد متکی است. برای مثال، اگر میخواهید برای دوست یا خویشاوند پول ارسال کنید، برای ارسال آن به بانک گیرنده به بانک خود متکی هستید. از طرف دیگر، DeFi به هیچ واسطه ای نیاز ندارد. شرکت کنندگان می توانند دارایی ها را مستقیماً ارسال و دریافت کنند. در تئوری، این باعث می شود که معاملات سریعتر و ارزان تر شوند.
DAO : مخفف یک سازمان مستقل غیرمتمرکز است. DAO گروهی از افراد است که با هم برای رسیدن به یک هدف مشترک کار می کنند و از قوانین نوشته شده در کد کامپیوتر خوداجرای پروژه پیروی می کنند. بیت کوین (پروژه، نه ارز) اولین نمونه از DAO است.
دفترکل توزیع شده (Distributed ledger) در امور مالی سنتی: سازمانی مانند بانک، دفتر کل معاملات مشتریان خود را در اختیار دارد. لج های توزیع شده از گره ها یا رایانه های مستقل برای ثبت، اشتراک گذاری، همگام سازی تراکنش ها در دفتر کل الکترونیکی استفاده می کنند. بلاک چین نوعی دفتر کل توزیع شده است.
Double spend: دوبرابر خرج کن اگر 5 دلار پول نقد برای پرداخت یک ساندویچ خرج کنید، دیگر مالک 5 دلار نیستید و نمی توانید برای بار دوم آن را خرج کنید. حتی با تراکنشهای دیجیتال، مقامات متمرکز مانند بانکها فقط به افراد اجازه میدهند پول خود را یک بار خرج کنند. با توکنهای مالی غیرمتمرکز مانند ارزهای دیجیتال، یک سکه را میتوان 100 بار کپی کرد و 100 بار خرج کرد. بلاک چین به حل و جلوگیری از این مشکل دوبار خرج کردن کمک می کند.
اکسچنج(Exchange)
اکسچنج(Exchange): وب سایت یا برنامه ای که به کاربران امکان خرید و فروش دارایی های کریپتو را می دهد.
فورک(Fork): فرایندی که طی آن جامعه اجراکننده یک ارز دیجیتال تغییراتی را در پروتکل های حاکم بر بلاکچین اعمال می کند. این تغییرات انشعاب مهمی را نسبت به نسخه قبلی بلاکچین نشان می دهد.
فورک های نرم معمولاً شامل تغییر در پروتکل نرم افزاری هستند اما به گونه ای که با نسخه های قبلی سازگار باشند. هارد فورک ها به قدری مهم هستند که همه گره ها را ملزم به ارتقاء به آخرین نسخه می کند.
گس(Gas) :تراکنشهای شبکه اتریوم دارای هزینه است. برای هر تراکنش، کاربران باید مقداری از ارز بومی اتریوم، اتر (ETH) را بپردازند. به این هزینه گس می گویند. از گس برای پاداش دادن به اعتبارسنجیهای اتریوم برای انرژی مورد استفاده در تراکنشهای تسویه حساب استفاده میشود. گس همچنین به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر استفاده مخرب از بلاک چین عمل می کند.
کارت گرافیک: تأیید تراکنشها در یک بلاک چین از طریق اثبات کار، شامل حل پازلهای رمزنگاری میشود. حل این
معماها ممکن است به قدرت محاسباتی قابل توجهی نیاز داشته باشد، که به نوبه خود ممکن است مقادیر قابل توجهی انرژی مصرف کند. کارتهای گرافیک سطح بالا که در بازیهای کامپیوتری استفاده میشوند، قدرت پردازشی لازم برای اعتبارسنجی تراکنشها را دارند.
هش (Hash)
هش (Hash): هش یا همان Hash به معنای الگوریتم رمزنگاری است که اطلاعات را به یک رشته عددی و حروفی تبدیل میکند. به طور ساده، وقتی شما یک متن را وارد هش میکنید، آن متن به یک کد ناخوانا و غیر قابل برگشت تبدیل میشود.
در بیت کوین و بلاکچین، هش برای ایجاد آدرسهای منحصر به فرد بیت کوین و همچنین امنیت و صحت سنجی تراکنشها استفاده میشود.بنابراین هش یک الگوریتم رمزنگاری است که نقش مهمی در فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتالی ایفا میکند.
ICO: نام اختصاری که مخفف ارائه اولیه کوین است. ICO معادل ارز دیجیتال یک عرضه اولیه عمومی (IPO) است. این فرصت را به سرمایه گذاران می دهد تا از یک پروژه جدید رمزنگاری حمایت کنند.
جاگر(Jager): کوچکترین ارزش بایننس کوین (BNB)
شناسایی مشتری(KYC): KYCمخفف عبارت Know Your Customer است. KYC یک فرایند برای شناسایی هویت مشتریان است که معمولا توسط بانکها، موسسات مالی و صرافیهای ارز دیجیتال اعمال میشود.
لجر (Ledger): در اصطلاحات ارزهای دیجیتالی و بلاکچین، به دفتر کل تراکنشهای ثبت شده گفته میشود. لجر در واقع یک دفتر حسابداری دیجیتال است که تمامی رکوردها و تراکنشهای انجام شده در شبکه بلاکچین را ثبت و ضبط میکند.
در بلاکچین بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال، لجر به صورت غیرمتمرکز، توزیعشده و با امنیت بالا نگهداری میشود و تمامی شرکتکنندگان در شبکه (گرهها) نسخهای یکسان از آن را دارند. بنابراین Ledger به مثابه دفترکل توزیعشدهای برای ثبت و ردیابی تراکنشها در بلاکچین عمل میکند.
بازار
ارزش بازار (Market Capitalization) : یک دارایی دیجیتال یا ارز دیجیتال است. همچنین با اسم مارکت کپ نیز شناخته می شود.
ارزش کل بازار یک ارز دیجیتال از طریق ضرب کردن قیمت فعلی آن ارز در تعداد واحدهای موجود در گردش آن.
به عنوان مثال اگر قیمت فعلی بیتکوین 20,000 دلار باشد و تعداد کل بیتکوینهای موجود در گردش 18.9 میلیون عدد باشد، مارکت کپ بیتکوین معادل 378 میلیارد دلار خواهد بود.
Regulated: بازاری که در آن بازیکنان باید از قوانین خاصی در مورد جریمه های ریسک ویا از دست دادن مجوز فعالیت خود پیروی کنند.
ماین
ماینینگ: به فرایندی گفته میشود که طی آن، تراکنشهای انجام شده با ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم، تأیید و ثبت میشوند.در واقع ماینینگ فرایند حل محاسبات پیچیده ریاضی و منطقی بر روی بلاکها و تراکنشهای ثبت شده در شبکه بلاکچین است.
ماینر: افرادی که این کار را انجام میدهند، ماینر نام دارند و با انجام محاسبات و تأیید تراکنشها، پاداشی به صورت واحدهای ارز دیجیتالی دریافت میکنند. فرایند ماینینگ نقش بسیار مهمی در امنیت و عملکرد شبکههای بلاکچینی دارد.
گره (Node): رایانه یا دستگاهی متصل به رایانهها یا دستگاههایی که همگی نسخهای از زنجیره بلوکی را در خود دارند. هر گره با اشتراک گذاری اطلاعات و اعتبارسنجی تراکنش ها از شبکه گسترده تر پشتیبانی می کند.
NFT: NFT در واقع مخفف یک توکن غیر قابل تعویض، یک مجموعه دیجیتال که از فناوری زیربنایی مشابه ارزهای دیجیتال استفاده می کند.
آن چین(On-chain): تراکنشی که روی یک بلاک چین اتفاق می افتد و در دفتر کل توزیع شده عمومی منعکس می شود.
ارز
ارز آن-لجر (On-ledger Currency): به ارزهای دیجیتالی گفته میشود که بر روی دفترکل (لجر) بلاکچین ذخیره و منتقل میشوند.
به عبارت سادهتر، ارزهای آن-لجر یعنی ارزهایی مثل بیتکوین و اتر که تراکنشها و موجودی آنها بر روی خود شبکه بلاکچین ثبت میشود.
ارز آف-لجر (Off-ledger):در مقابل، ارزهای آف-لجر (Off-ledger) قرار دارند، یعنی ارزهایی مانند تتر که فقط اطلاعات و سوابق مالکیتشان روی بلاکچین ثبت میشود اما خود سکههای ارز در جای دیگری نگهداری میشوند.
بلاک یتیم (Orphan Block): به بلاکی در شبکه بلاکچین گفته میشود که از زنجیره اصلی بلاکها جدا میشود و دیگر معتبر شناخته نمیشود.
وقتی دو بلاک جدید تقریباً در یک زمان ایجاد میشوند، شبکه تنها یکی از آنها را به عنوان بلاک بعدی زنجیره انتخاب میکند.
بلاکی که کنار گذاشته میشود، بلاک یتیم نامیده میشود و دیگر معتبر شناخته نمیشود. بنابراین بلاک یتیم، بلاکی رها شده در شبکه بلاکچین است که دیگر قابل استفاده نیست.
اصطلاح P2P (peer-to-peer) به معنای همتا به همتا: به معامله ای بین دو نفر اطلاق می شود که هیچ واسطه یا مقام مرکزی در آن دخالت نداشته باشد.
کلید ها
کلید خصوصی(Private key): این کلید که به عنوان کلید مخفی نیز شناخته میشود، اساساً رمز عبور کد گذاری شده برای داراییهای ردیجیتالی شخصی شما است. این عدد بسیار طولانی است که حدس زدن آن عملا غیرممکن است.
شما یک تراکنش را با امضای آن با کلید خصوصی خود مجاز می کنید. از کلیدهای خصوصی می توان برای دسترسی و مدیریت دارایی های رمزنگاری شده خود استفاده کرد.
کلید عمومی(Public key): آدرس عمومی کیف پول رمزنگاری شما. برای دریافت وجوه به حساب خود، باید کلید عمومی خود را به اشتراک بگذارید. هر کلید عمومی با یک کلید خصوصی جفت می شود و کلید خصوصی فقط در تئوری برای آن کاربر شناخته شده است.
اثبات کار(Proof of stake) : اصطلاح اثبات کار معمولاً به عنوان PoW نوشته می شود، این یک مکانیسم توافقیه که توسط بسیاری از بلاک چین ها استفاده می شود تا ثابت کند که ماینرها کار محاسباتی را برای حدس زدن هش 64 کاراکتری
لازم برای افزودن یک بلاک به بلاک چین انجام داده اند. پخش راه حل به سایر گره ها اجازه می دهد تا به سرعت بررسی کنند که هش شما درست است و شما کارهای مورد نیاز برای دریافت آن را انجام داده اید.
محاسبات کوانتومی(Quantum computing)
محاسبات کوانتومی(Quantum computing): یک رشته علوم کامپیوتر که از اصول فیزیک کوانتومی برای پردازش مجموعه داده های بسیار بزرگتر با سرعتی بسیار بیشتر از روش های محاسباتی سنتی استفاده می کند.
ساتوشی: کوچکترین واحد بیت کوین (BTC) به عنوان مثال، 1 ساتوشی معادل 0.00000001 بیتکوین، کسری از یک پنی است.
ساتوشی ناکاموتو: نام مستعار هر کسی که وایت پیپر اصلی بیت کوین را نوشته است.
قرارداد هوشمند(Smart contract): برنامه ای که بدون نیاز به دخالت انسان یا واسطه، خود را بر روی یک بلاک چین در صورت برآورده شدن شرایط خاص اجرا می کند. پس از تکمیل، قرارداد قابل تغییر یا لغو نیست.
SHA-256 : این اصطلاح یک الگوریتم هش که داده ها را به یک رشته الفبایی که نمی توان آن را مهندسی معکوس کرد فشرده می کند، داده های اصلی را مخفی نگه می دارد و در عین حال برای اعتبارسنجی داده های ورودی مفید است. این تا حدی توسط آژانس امنیت ملی ایالات متحده (NSA) توسعه یافته است و توسط بیت کوین استفاده می شود.
Seed: مجموعه ای تصادفی از 12 تا 24 کلمه که توسط کیف پول رمزنگاری شما تولید شده و برای دسترسی به آن استفاده می شود.
ترحاش(Terahash): اصطلاح ترحاش سرعتی که یک کامپیوتر یا شبکه می تواند یک تریلیون هش در ثانیه را هنگام استخراج ارز دیجیتال حدس بزند.
ولوم(Volume)
ولوم یا حجم معاملات (Volume): به میزان یا تعداد دارایی دیجیتالی که در یک بازه زمانی مشخص، مثلاً ۲۴ ساعت گذشته، خرید و فروش شده است.
ولوم نشان داد که چه مقدار از یک کوین یا توکن خاص در یک صرافی یا بازار معامله شده است. هر چه ولوم بیشتر یعنی افراد بیشتری در حال معامله کردن آن کوین هستند و نشان از تقاضای بالاتر دارد.
اعتبار سنجی(Validator): کسی که برای شانس اعتبار سنجی تراکنش ها و کسب ارز دیجیتال بر اساس اثبات سهام بلاک چین هزینه می پردازد.
نوسان(Volatility): شرایط بازاری که در آن قیمت ها به طور مکرر و غیرقابل پیش بینی افزایش و کاهش می یابد.
وی(Wei): کوچکترین اسم اتر. به عنوان مثال، 1 ETH معادل 1,000,000,000,000,000,000 wei است.
کاغذ سفید(Whitepaper): یک سند فنی منتشر شده در کنار پروژه های جدید رمزنگاری که نحوه عملکرد سیستم را توضیح می دهد.
بازده(Yield): اصطلاح Yield درواقع بازگشت سرمایه که به صورت درصد بیان می شود.
اصطلاح تایید صفر(Zero confirmation): تراکنشی که هنوز روی بلاک چین تایید نشده است و بنابراین هنوز بخشی از بلاک چین نیست.